Fort Loncin was een fort nabij het Belgische dorp Loncin. Het was een van de 12 forten van de ring van forten rond Luik. Het werd in 1888 naar plannen van generaal Henri Alexis Brialmont gebouwd. De forten werden opgetrokken uit ongewapend beton, aangemaakt met grote rolkeien uit de Ourthe. Aan het begin van de Eerste Wereldoorlog werden de forten van Luik als 'onneembaar' beschouwd.
Door voor de Duitse aanvallers gelukkige omstandigheden, kon de binnenstad al op 5 augustus 1914 ingenomen worden. De forten bleven echter in Belgische handen. De forten waren echter niet aangepast aan de nieuwste artillerieontwikkelingen van mortieren met een kaliber van 42 cm. Desondanks hadden de Duitsers deze Dikke Bertha's bij de begindagen van de Eerste Wereldoorlog niet meegenomen naar Luik, omdat men niet op veel tegenstand rekende en de verwachting was dat de forten onder beschieting met 21 cm artillerie, gevolgd door een infanteriebestorming, geen stand zouden houden. Het 21 cm geschut bleek echter weinig uitwerking te hebben. Bij het begin van de beschieting verlieten de Belgen de stellingen, om dan bij het einde weer tevoorschijn te komen en de aanstormende infanterie neer te maaien. De verliezen aan Duitse zijde bedroeg in de duizenden. Alsnog werden de Dikke Bertha's naar Luik gestuurd. Dikke Bertha (Dicke Bertha) is de naam van een Duitse houwitser van het staalconcern Krupp uit Essen. Het kanon werd genoemd naar Bertha Krupp die het bedrijf Friedrich Krupp AG van haar vader erfde.
De Belgische troepen in Luik konden uiteindelijk tien dagen stand houden. Op 15 augustus 1914 raakte na een beschieting de 25e granaat ( 42 cm granaat van 840 kg per stuk) de munitiekamer van Loncin. Het fort ontplofte en 350 Belgische soldaten waren op slag dood. Hiermee kwam de strijd om de forten van Luik ten einde. Generaal Gerard Leman die zich in dit fort bevond, raakte bewusteloos door de ontploffing, maar overleefde het wel. Hij werd door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt. Deze 256 paar 'botinnes' herdenken de gesneuvelden die niet zijn geborgen na de explosie van de munitiekamer en die nog steeds onder de brokstukken liggen.
